Mezen en pimpelmezen vertoeven ’s winters graag in onze tuinen. Als ze zich weer eens te goed doen aan de pinda’s en vetbollen die u voor ze hebt opgehangen, kijk dan eens naar de zwarte borststreep van de koolmees. U zult zien dat die bij de een breder is dan bij de ander. En hoe breder hoe aantrekkelijker. Dat vinden althans de koolmeesvrouwtjes. En pimpelmeesvrouwen vallen voor de man met het mooiste blauwe petje.
Hoe de mezen aan hun ‘stropdas’ en ‘hoedje’ zijn gekomen is een nieuw verhaal:
“We hebben grote problemen. De mensen pikken steeds meer van ons grondgebied in. Daar moeten we wat aan doen!” De vogels schreeuwden door elkaar heen op de grote wei waarop ze zich hadden verzameld. Ze maakten zich zorgen. Grote zorgen. Eeuwenlang hadden ze in voorspoed geleefd, maar nu werd hun leefgebied steeds kleiner, afgepakt door de mensen die er huizen, fabrieken en boerderijen op bouwden.
“We doen het niet goed. De mensen doen het beter. Veel beter. Er komen er steeds meer en ze hebben mooie, warme nesten en genoeg te eten,” krijste de ekster.
“Hou even je snavel!” zo klonk de metalen stem van de koolmees.”Ik heb een voorstel. Laten we gaan onderzoeken waarom de mensen het zo veel beter doen dan wij.”
De pimpelmees voegde daar met haar heldere, hoge stem aan toe: “Wij koolmezen en pimpelmezen wonen dicht bij de mensen. Vanuit de bomen kunnen we goed zien wat ze doen. Laten we eens een jaar goed opletten en kijken wat we van ze kunnen leren.” Dat vonden de dieren een goed voorstel.
Na een jaar kwamen de vogels opnieuw op de grote wei bij elkaar, benieuwd naar wat de mezen te melden hadden. Toen ze hun bevindingen kwamen vertellen, waren de vogels verbaasd over het nieuwe uiterlijk van de kleine vogels. De pimpelmees tjilpte: “Het succes van de mensen is te danken aan hun kleren. Hoe mooier ze gekleed zijn, hoe succesvoller ze zijn. De rijken mannen dragen mooie jassen en hoeden en de vrouwen dragen een vrolijk gekleurde jurk en hebben een fleurig hoedje op de kop. Kijk zoals ik.” De pimpelmees zag er parmantig uit in de gele jurk onder een deftige groen-blauwe jas en het blauwe hoedje stond schattig.
De koolmees piepte: “Geslaagde mannen dragen een stropdas over een zijden hemd en een zwarte hoed op de kop. De meest succesvolle mannen hebben een brede stropdas. Kijk net als ik.” De koolmees zag er gedistingeerd uit. Hij droeg een zwarte hoed en onder zijn deftige groene jas zag je een brede zwarte stropdas over zijn gele overhemd. “Sinds we ons kleden zoals de mensen gaat het beter met ons,” vervolgde de kleinere koolmees, “we zijn zo succesvol dat de mensen ons belonen. Ze hangen eten voor ons in de bomen en geven ons houten nesten om onze kinderen veilig in groot de brengen. Daardoor hebben we dit jaar meer kinderen veilig kunnen opvoeden!”
De koolmees eindigde met een advies: “Mensen doen het zo goed door hun kleding. We raden jullie aan om je net zo te kleden als wij, als mensen!”
Maar toen begon het gekrakeel opnieuw. De meeste vogels hadden daar geen zin in. Maar de koolmezen en pimpelmezen bleven erbij dat kleren niet alleen de man maken maar ook de mees…
Er zijn veel soorten mezen, maar de bekendste en meest voorkomende zijn de koolmees en de kleinere pimpelmees. Oorspronkelijk zijn het bosvogels, maar ze komen nu veelvuldig voor in de bomen van parken, straten en tuinen. Koolmeesmannen hebben een brede, verticale zwarte streep op de buik, de vrouwen een smalle. In één legsel voeren ze hun jongen met duizenden rupsen. Zorg er voor dat de pinda’s in de lente niet meer buiten hangen omdat de jongen deze niet kunnen verteren en sterven. Let eens op het gedrag van koolmezen rond de voederplek. Er is een duidelijke hiërarchie. De ondergeschikten gaan direct opzij als er een sterkere komt. Voelt een mees zich ongeveer even sterk, dan dreigt hij in aanvalshouding met hangende vleugels.
Pimpelmees mannen en vrouwen zien er hetzelfde uit. De vrouwen zien de intensiteit van het blauw van het hoedje van de mannen met UV licht. Het mannetje met het mooiste blauwe hoedje wordt uitverkoren. Het zijn misschien wel de meest acrobatische vogels die we kennen. Hangend op de kop, op de smalste takjes bungelend, bereiken ze hun hapjes in de boom.
© Els Baars, Natuurverhalen.nl