Waarom de haagwinde ‘onze-lieve-vrouwe-glazeke’ wordt genoemd (022)

In veel middeleeuwse legenden speelt Maria een hoofdrol, niet alleen als de zorgzame, brave moeder, maar vaker als een wilskrachtige, zelfstandige vrouw die veel gedaan kan krijgen. Luister naar deze legende over modder en kostbare wijn:

Lang geleden toen de wegen nog karrensporen waren, trok een paard een zwaar beladen wagen door het vlakke land. Het was najaar en een prachtige stille dag. De natuur rustte uit na een dag vol herfststormen en striemende regens. Plotseling zakte de kar weg in de modder. Het paard trok uit alle macht, maar tevergeefs. Het uitgraven van de wielen baatte ook niet. De wagen was te zwaar door zijn lading met vaten kostbare wijnen. Uitgeput en wanhopig zat de voerman op zijn wagen te piekeren. Hij wist dat zodra het donker werd, de rovers te voorschijn zouden komen om zijn lading te plunderen. Na verloop van enkele uren ontwaarde hij aan de horizon het silhouet van een mens. Naderbij gekomen zag hij dat het een oude vrouw was die hem niet met spierkracht zou kunnen helpen. Maar zij zou misschien wel hulp kunnen halen. Bij de kar aangekomen vroeg de vrouw: “Beste man, heeft u wat te drinken voor mij, het is een moeizame wandeling over dit modderige pad.” De man gaf zijn drinkzak en zei: “Drink, maar niet te veel, dit is alles wat ik heb.” Verbaasd dronk ze enkele teugen en sprak: “Maar voerman, u heeft vele vaten wijn op de kar, dat is toch genoeg om te drinken?”  “Ja, ja, ja,” mompelde hij “dat is voor de landheer. En trouwens, ik heb ook geen glazen. Maar kunt u mij misschien helpen door hulp te gaan vragen, u weet vast waar hier in de buurt mensen wonen.” De oude vrouw glimlachte, knikte welwillend en liep naar het paard. Ze aaide het over zijn flanken, ging op haar tenen staan en fluisterde iets in het oor van het dier. Het trekpaard spande zijn spieren en trok en trok en trok. Het schuim verscheen op zijn bek en plotseling kwam de wagen in beweging. Vol ongeloof keek de man de vrouw aan, was dit een duivel of een engel in vrouwengedaante? Het deerde hem niet, zijn wagen was gered en hij boog zijn hoofd vol dankbaarheid. “Hier zouden we op moeten drinken,vrouwe, “ sprak hij blij “maar ik heb geen glazen”. De oude vrouw glimlachte wederom en liep naar het struikgewas aan de rand van de weg waar enkele grote witte bloemen bloeiden. Ze plukte er twee en zei:” Schenk die heerlijke wijn maar in deze glazen.” Terwijl de man de wijn in de bloemen schonk, veranderden deze in kristallen glazen en hij realiseerde zich dat de vrouw de hem had geholpen niemand anders dan de heilige Maria kon zijn. En sindsdien noemen de Vlamingen deze plant ‘Onze-lieve-vrouwe-glazeke”.

Een haagwinde is een klimplant die zich ‘windt’ om een andere plant en zo naar het licht klimt. De winde kan in een seizoen wel 3 meter lang worden. ’s Winters sterft het bovengrondse deel af. Let eens op, als het donker is sluit de bloem zich, maar ook als het regent beschermt hij zijn stuifmeel door zich te sluiten. De grote witte bloemen ziet u overal langs vochtige wegen en in open gebied, waar het over planten en struiken heen woekert. In veel Nederlandse streken wordt het ook wel ‘pispotje’ genoemd.

 

 

 

Post Author
Els Baars
Natuurverhalen